Hoe het begon en waar we naartoe gaan

Jaren geleden deed de VOC-wetgeving zijn intrede. Met het sterk reduceren van de Volatieve Organische Componenten (VOC) in de verven en lakken, veroorzaakte deze wetgeving heel wat beweging in de verfwereld. Sindsdien evolueert AkzoNobel met de Sikkens verven steeds verder, met als doel de duurzaamheid en de impact op het milieu van bouwproducten in het algemeen, en verven in het bijzonder, te verbeteren.

Met één belangrijk verschil t.o.v. de periode 2007-2010, toen er op slechts 1 parameter werd gefocust, namelijk het reduceren van het solventgehalte van verven. Op dit moment wordt er namelijk op verschillende fronten gestreden om tot duurzamere producten te komen.

Dit sluit aan bij de Europese Green Deal, een ambitieus plan dat zal dienen als routekaart om de Europese economie te verduurzamen. Deze “deal” is zeer ruim, en heeft als doelstelling om het eerste klimaat neutrale continent ter wereld te worden, tegen 2050.

De definitie van duurzaamheid

Duurzamer omgaan met onze planeet betekent ook concreet dat de goederen en producten duurzamer moeten worden. Enkele definities van het woord “Duurzaam”.

Het woordenboek Van Dale definieert “Duurzaam” als volgt:

1. lang durend: een duurzame vrede;
2. weinig aan slijtage of bederf onderhevig: eikenhout is duurzaam;
3. het milieu weinig belastend: duurzame energie wind, zon, waterkracht enz.; duurzaam produceren

Een vaak gebruikte definitie is eveneens: “Het voldoen aan de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen.”

Wanneer we dit naar verf vertalen dient deze enerzijds het milieu door productie en door gebruik zo weinig mogelijk, of niet te belasten. Anderzijds dienen de producten aan slijtage te kunnen weerstaan.

Hier zitten heel wat verschillende elementen in vervat. Zowel de industrie als de gebruiker dient bewuste keuzes te maken.

Wetgevende kaders

Ook vanuit de wetgeving wordt de industrie aangestuurd. Dat is een goede zaak maar verhoogt ook de complexiteit. Enerzijds wordt er gekeken naar het productniveau en naar de gebruikte ingrediënten. Dit zorgt er onder meer voor dat bepaalde verfcomponenten niet meer of slechts in sterk verminderde mate gebruikt mogen worden.

Anderzijds wordt ook het gebouw in zijn geheel onder de loep genomen. Zo worden er meer en meer eisen gesteld aan de totale milieu impact van het op te trekken gebouw. Deze milieu impact zal men trachten te verminderen door rekening te houden met de oriëntatie, de volledige opbouw van de afzonderlijke bouwelementen, de recyclage of zelfs circulariteit van het gebouw, en uiteraard met de keuze van bouwmaterialen en hun respectievelijke milieu impact.

Volgende afkortingen verwijzen naar regelgeving of certificaten op productniveau:

• VOC (Volatiele Organische Componenten): De grens aan gehalte vluchtige organische stoffen aanwezig in een product.
• IAQ (Indoor AirQuality): Maatstaf voor de kwaliteit van de binnenlucht. Deze wordt gemeten aan de hand van de emissie-waarden 3 en 28 dagen na applicatie van een product.
• REACH: Registratie, Evaluatie, Autorisatie en beperking Chemische stoffen aanwezig in een product.
• LCA (Life Cycle Assessments): De levenscyclusanalyse van een product. Dit is een internationaal gestandaardiseerde methode (ISO 14040 ff) voor de beoordeling van de gevolgen voor het milieu van goederen en diensten (producten) gedurende hun hele levenscyclus. Het is een bundeling en beoordeling van de inputs, outputs en de potentiële impact op het milieu van een productsysteem gedurende zijn hele levenscyclus.
• PEF of EPD (Environmental Product Declaration): Een EPD is een gestandaardiseerde manier om de milieuprestatie van een product, process of system te kwantificeren en erover te rapporteren. EPD’s zijn gebaseerd op de LCA’s (Life Cycle Assessements).
• PEF: Product Environmental Declaration,
• CO2 voetafdruk van een product: Som van de uitstoot van broeikasgassen en de verwijdering van broeikasgassen van een productieproces
• Biobased: Een product is biobased als het (deels) afgeleid is uit hernieuwbare grondstoffen, zoals bijvoorbeeld planten. Biobased producten helpen om de CO2-uitstoot te verminderen en andere voordelen bieden, zoals een lagere giftigheid of nieuwe producteigenschappen (bv. biologisch afbreekbare kunststoffen).
• Ecolabel: Het officiële Europese milieulabel erkend door alle landen van de Europese Unie. Het werd ingevoerd in 1992. Het geeft aan welke producten beter zijn voor het milieu, zonder aan kwaliteit in te boeten. Het EU Ecolabel bevordert de overgang naar een circulaire economie in Europa. https://ec.europa.eu/environment/ecolabel/
• OK Biobased: Voor de productie van OK Biobased producten gebruikt men biologische grondstoffen (vb cellulose van planten) als alternatief voor de klassieke fossiele grondstoffen die stilaan uitgeput geraken. OK Biobased producten zorgen dus voor een verminderd gebruik van fossiele brandstoffen en een verminderde uitstoot van broeikasgassen. Elk OK Biobased product moet voldoen aan volgende voorwaarden:
  Het totale organische koolstofgehalte van het product bedraagt minstens 30%
  Het gehalte koolstof van een hernieuwbare grondstof (biobased) bedraagt minstens 20% https://www.tuv-at.be/nl/ok-compost/certificatie/ok-biobased/

Volgende afkortingen verwijzen naar initiatieven die op de impact van een gebouw betrekking hebben.

• TOTEM (= TOOL to Optimize the Environmental Impact of Materials). TOTEM is een online interface, waarmee de Belgische bouwsector de milieu-impact van de gebouwen kan identificeren en beperken door de keuze van de materialen te optimaliseren. De milieu-impact van een gebouw gedurende zijn levenscyclus wordt hierbij bepaald adhv LCA’s (levenscyclus-analyses) en EPD’s (Environmental Product Declarations) van de betrokken producten, welke aangeleverd worden door de fabrikanten van de bouwmaterialen. https://www.departementwvg.be/vipa/totem
• GRO: GRO is een handleiding die in 2017 ontwikkeld werd om in de bouwprojecten van Het Facilitair Bedrijf een gelijklopend en holistisch ambitieniveau te implementeren op vlak van duurzaamheid. Het is de vervanger en update van de Handleiding Waardering van Kantoorgebouwen. https://do.vlaanderen.be/gro-op-weg-naar-toekomstgerichte-bouwprojecten
• BREEAM (= Building Research Establishment Environmental Assessment Method): BREEAM is een wereldwijd erkende en toonaangevende certificiëring voor de duurzaamheidsbeoordeling van masterplanningsprojecten, infrastructuur en gebouwen. Het erkent en weerspiegelt de waarde van beter presterende activa gedurende de hele levenscyclus van de bebouwing, van nieuwbouw tot ingebruikname en renovatie.
• LEED (=Leadership in Energy and Environmental Design) is het meest gebruikte beoordelingssysteem voor groene gebouwen ter wereld. LEED is beschikbaar voor vrijwel alle gebouwtypen en biedt een kader voor gezonde, zeer efficiënte en kostenbesparende groene gebouwen. https://www.usgbc.org/help/what-leed

Hoe het begon en waar we naartoe gaan

Bij AkzoNobel zijn we ervan overtuigd dat een duurzame toekomst creëren niet gebeurt door te dromen maar door te doen. We weten dat we afstevenen op een betere toekomst via acties die we elke dag ondernemen. Door MENSEN mogelijkheden te geven, onze impact op de PLANEET te verminderen en voortdurend te vernieuwen om onze klanten duurzame VERF en coatings aan te bieden, dragen we ons steentje bij om een gezondere wereld te creëren. Lees hier meer over de doelstellingen en realisaties van AkzoNobel.

Meer weten? Neem contact op met het Project Account Team of bekijk de productdatabase.